[ Pobierz całość w formacie PDF ]
."I pozostał szach w domu staruchy do rana, rano zaś, jeszczepo ciemku, wstał i poszedł do swego namiotu.I po kilku dniach wysłał on do kraju tego urzędników, bydokładnie zbadali, jaki jest stan jego.I tamci pojechali, i zoba-czyli wszystko, i po powrocie powiedzieli szachowi, że ludnośćkraju z różnych powodów, ale głównie za sprawą kodawu,w nadzwyczaj ciężkim znalazła się położeniu.I w ten sposóboczywiste się stało dla szacha, że wszystko, co powiedziała mustarucha, to szczera prawda.I z tej przyczyny właśnie litośći miłosierdzie obudziły się w sercu króla szacha Abbasa, i dla-tego zniósł on kodaw nie tylko w okręgu Kazwinu, lecz też w ca-łym kraju Aragystanie.I po dziś dzień w całym kraju zwanymAragystanem nie ma kodawu.A nadto jeszcze wysłał szach książąt do wsi Chorramabad,aby zabili ludzi, którzy odmówili mu noclegu, a zarazem przy-prowadzili do niego staruchę i syna jej, Lalę.I wyruszyli ksią-żęta, i zrobili wszystko według rozkazu szacha: zabili trzechmężów z tej wsi, zabrali Lalę i matkę jego, i przywiezli do sza-cha.I szach wywyższył ich, i obsypał ich zaszczytami, i obda-rzył Lalę godnością państwową, czyniąc zeń dostojnego i wier-nego nacharara przy dworze swoim, i odtąd zaczęto nazywaćLalę Lalą begiem.A w czasach pózniejszych również syno-wie jego zostali oddanymi i znakomitymi wielmożami przy dwo-rze królów perskich, a jednemu z jego synów, imieniem MamadKuli beg, nadał szach władzę chana i nazwawszy go MamademKuli chanem, wysłał do miasta Erywania, dokąd też tamten sięudał i przez lat kilka rządził krajem.A wiadomo też jeszcze z historii tego Lali bega, że pewnizawistni wielmoże szacha Abbasa oskarżyli go fałszywie przedszachem, i zamierzył szach zrujnować Lalę bega i do nędzy po- przedniej wtrącić.I pewnego razu, gdy przyszedł szach do do-mu Lali bega, począł sam czynić opis majątku jego, aby mu goodebrać.A przy zajęciu tym zobaczył kufer zamknięty, na któ-rym wisiała złota kłódka.I kazano Lali begowi otworzyć ówkufer, ale on nie otworzył, tylko powiedział do szacha: Wszy-stko, coś zapisał i co jeszcze zapiszesz, to wszystko do ciebienależy, nie do mnie, ale to należy do mnie, albowiem przynios-łem to z domu mego.Toteż proszę, gdy wezmiesz, co twoje, da-ruj mi to, co moje." Tedy zmuszono go gwałtem, żeby otworzyłkufer, i przekonano się, iż nie ma tam nic oprócz jednej tylkopary znoszonych i rozpadających się trechów, to znaczy czaru-chów, oraz starych i podartych sznurków.I zdumieli się wszy-scy, i zapytali, co to znaczy.A Lala beg powiedział: To są tre-chy, które nosiłem w domu rodzinnym, a teraz trzymam je tu-taj, gdyż przychodzę tu ciągle i patrzę, i wspominam, i mówiędo siebie: �Jesteś więc człekiem, który tyle tylko posiadał,a szach podzwignął cię z takiej nędzy do takiej wielkości, zatembądz przezorny, aby się nie zakradła do serca twego niewdzięcz-ność dla szacha; nie upodabniaj się do poniektórych oszczercówi nie zapominaj dobroci króla, by nie obróciło się to w prze-kleństwo dla ciebie i byś się nie zhańbił przed Bogiem i ludz-mi.�" I gdy usłyszał i zobaczył to szach, zrozumiał, że oskarżonoLalę bega z zawiści i fałszywie.I nie dość, że nie zabrał mumajątku jego, lecz jeszcze obdarzył innym, z własnego mienia,i jeszcze większymi obsypał zaszczytami, i wywyższył, i ceniłprzez całe życie najwyżej ze wszystkich swoich dostojnikówjako głównego zausznika swego. ROZDZIAA XVIOpowieść o relikwiach świętej dziewicy Hripsime1, jak znalezli je Fran-kowie i jak wydostali, i jak zawieziono je do miasta IspahanuW czasach patriarchatu katolikosa Melchizedecha, po wielkimsurgunie2, przyjechali z kraju Franków patrowie frankijscy doArmenii.I gdy przybyli do gawaru ararackiego, poczęli odwie-dzać położone tam klasztory ormiańskie.Ormianie zaś w pro-stocie swojej nie rozumieli, jakie oni żywią zamiary, gdyż naswój przebiegły, przymilny i chytry sposób starali się wszyst-kim spodobać.I gdy spotkali katolikosa Melchizedecha, wrazz prośbą wręczyli mu złote monety, aby nie zdradzał zbytniejciekawości i nie przeszkadzał im w czynach, które zamierzalispełnić
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
