Pan komisarz wojenny Lam

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Mimo tegowszystkiego jakieś szczególne zrządzenie losu dozwoliło p.Arturowi dojechać do Cewkowicbez spotkania się z organami bezpieczeństwa.Wózek zatoczył się na podwórze w chwili, gdy.dwie panny Kacprowskie, panna Melaniai panna Róża, wychodziły z cieplarni, znajdującej się opodal dworu, i zdążały ku gankowi.Nawidok swojego anioła p.Artur wyskoczył i pobiegł ku niemu.Z piersi wydobywał mu się napół stłumiony okrzyk: Różo! Aniele!Ale anioł miał twarz nieruchomą i gdyby nie nosek cokolwiek zarumieniony od zimna,można by było przypuszczać, iż to chodząca statua z marmuru.Artur stanął jak wryty. Różo! wyjęknął głosem człowieka konającego, błagającego o kroplę wody.Róża zmierzyła go od stóp do głowy spojrzeniem tak chłodnym i obojętnym, jak gdyby gopo raz pierwszy w życiu widziała.Byłby dał połowę życia za jedną iskrę gniewu, oburzenia,nawet pogardy w jej twarzy.Ale nie twarz jej była niema.Minęła go spokojnie, jak sięmija słup milowy po drodze, i weszła do domu.Artur chwiał się na nogach; w oczach mu się ćmiło, uchwycił się ręką za czoło, bo zda-wało mu się, że mu głowa pęka.W tej chwili uczuł, że ktoś go wziął za drugą rękę.Spojrzał była to panna Melania. Biedny pan jesteś, panie Arturze rzekła ze współczuciem tak szczerym, że cała jejzwykła, afektowana smętność dała się zapomnieć w tej chwili. Czy Róża.czy siostra pani czytała mój list? zapytał nieśmiało Artur. Czytała.Panie Arturze! nie bierz nam pan za złe.Chciała coś mówić dalej, w sposób uprzejmy i łagodny, ale naraz nie wiedzieć, czy Biżu-czek, czy kto inny zaskomlił z ganku: M�lanie! M�lanie! i zaledwie miała czas pożegnać go pełnym dobroci wzrokiem i za-wołać: Niech Bóg pana prowadzi! musiała wracać do matki.Bohater nasz zrozumiał, że nie ma co robić dłużej w Cewkowicach.Z panem Melitonemani z p.Wicentym nie miał ochoty widzieć się; zresztą lokaj oświadczył, że obydwu nie ma wdomu.Tenże sam lokaj zniósł rzeczy p.Artura z gościnnego pokoju na ganek, ale gdy sięobejrzeli po podwórzu, wózka cybulowskiego już nie było.Chłopak nawrócił i pojechał.PanArtur udał się do ekonoma z prośbą, by mu dano konie do najbliższego dworu, ale ekonomobjawił, że jaśnie pan nie kazał nikomu dawać koni bez swego rozkazu.Sytuacja była fatalną niepodobna było zostać na ganku w Cewkowicach, niepodobna wyjechać.P.Artur nie po-zyskał był niczyich sympatyj podczas długiego swego pobytu u państwa Kacprowskich, służ-ba odmawiała mu wszelkiej pomocy.Nie zostało mu nic, jak tylko zawołać przechodzącegodrogą wieśniaka i ofiarować mu szóstkę , ażeby zaniósł rzeczy za naszym bohaterem, którysię udał na plebanię.Cucyglerów już od dawna nie było u księdza Ilczyszyna, natomiast był tam podoficer odaustriackiej piechoty, z patrolem.Ale czaj u dobrodzieja był tak mocny, że pan kapral wie-dzieli zaledwie, jak się sami nazywają, a komenda wiedziała ex officio jeszcze trochę mniejod pana kaprala.Udało się tedy p.Arturowi porozumieć z księdzem proboszczem bez inter-145wencji obcego mocarstwa, ksiądz wytłumaczył kapralowi, że to brat hr.Cybulnickiego z Cy-bulowa, który przyjechał odwidzić p.Kacprowskiego i nie zastał go w domu, i po niejakichmałych trudnościach, załagodzonych dalszym traktamentem przyszłych bohaterów spod Sa-dowej400, waleczni ci wojownicy pozwolili p.Arturowi wyjechać bryczką ks.proboszcza.Dokąd? tego on sam nie wiedział.400Pod Sadową poniosły wojska austriackie klęskę w roku 1866 w wojnie austriacko-pruskiej.146ROZDZIAA XVIIIW KT�RYM FILOLOGICZNA WIEDZA P.ARTURA I ROZUM STANU P.KOADUNOWICZA ZNACHODZ NIEJAKIE POLE DO POPISUKsiędzowa w Cewkowicach, kuzynka, jak wiemy, pani z Mohoryczewskich Kacprow-skiej, była jedyną może w całej wsi osobą, której wyjazd pana Artura sprawił niejaką przy-krość.Nie chodziło jej wprawdzie bynajmniej o to, ażeby tego dystyngowanego a nieszczę-śliwego młodzieńca zatrzymać na plebanii, ale była niepocieszoną, że odjechał nie posiliwszysię niczym, nawet szklanką kawy a to z powodu, że musiał się śpieszyć z wyjazdem, pókikomendant patrolu zostawał pod dobroczynnym wpływem czaju.Bohater nasz im dalej je-chał, tym bardziej podzielał żal poczciwej księdzowej, od rana bowiem był bez pokarmu, aprzejmujący wiatr marcowy ma to do siebie, że obudzą apetyt nawet w takim żołądku, które-go funkcją jest wytwarzać krew dla najbardziej złamanego i zbolałego serca.Nie ma wątpli-wości, że serce pana Artura cierpiało mocno w tej chwili, ale po niejakim czasie stało się dlaniego samego trudnym do rozwiązania problematem, co mu bardziej dokucza czy zdradapanny Róży, czy głód i zimno?Zdradę mógł przynajmniej przypisywać własnej winie.Oszukiwał rodzinę Kacprowskich,udając coś, czym nie był z kolei sam się oszukał na pannie Róży.Spodziewał się, że po tylugorących zapewnieniach miłości, po tak długim trwaniu serdecznych i poufałych stosunków,po więcej niż półrocznym pobycie pod jednym dachem przywiązanie jej wytrzyma tę ciężkąpróbę jego rozksiążęcenia.Miał dowód w pannie Melanii, że błąd jego nie wszystkim wyda-wał się tak strasznym i trudnym do przebaczenia.Wszak przybrał tytuł i nazwisko fałszywetylko przez próżność, tak jak pan Kacprowski pisał się przez próżność z Kacprowa , podczasgdy był tylko z Kacpra Kacprowskim! Ale stało się odkrycie prawdy pozbawiło go ko-chanki, obiadu i noclegu; pan Artur postanowił tedy być mężnym i powetować sobie czymprędzej wszystkie te straty, a nie myśleć już o Cewkowicach i o pannie Róży.Bohaterskie to postanowienie, co do pierwszej części mianowicie, nie było łatwym dowykonania.Z kochanką byłoby jeszcze było jako tako, można ją znalezć w najniegościnniej-szej okolicy, ale obiad i nocleg to rzeczy nierównie ważniejsze i trudniejsze do dostania.WGalicji w ogóle,łatwiej o wielkiego człowieka niż o dobry popas.Jak daleko zajrzeć mógłokiem p.Artur z trzęsącej nielitościwie bryczki ks.Ilczyszyna, widział tylko pagórkowatąprzestrzeń pola, bez drzew, bez mieszkań ludzkich, tu i ówdzie pokrytą śniegiem; nigdzie okonie mogło spocząć na jakim ponętniejszym, bardziej zapraszającym przedmiocie.Pan Arturczuł się opuszczonym, biednym, zagrożonym.Pałamar401, który go wiózł, oglądał się cochwila ciekawie na niego.To go niepokoiło.%7łałował, że nie umie po niemiecku, bo mógłbybył udawać urzędnika albo coś podobnego i ujść podejrzenia, że jest powstańcem.Wiedział,że władze austriackie schwytanych emigrantów wydawały w ręce Moskwy, i obawiał się, bygo woznica w razie przypadku nie zdradził.Kiedy właśnie myślał o tym, jaką rolę ma odgry-wać wobec woznicy, znalezli się przy rozstajnej drodze.Pałamar obrócił się znowu i zapytał: A kuda pojidemo?402Pan Artur zrozumiał go, choć nie mówił po rusku.Przyszło mu na myśl, że chcąc ucho-dzić za krajowca, musi używać także ruskiego języka w rozmowie z ludem [ Pobierz całość w formacie PDF ]

ebook; download; pobieranie; pdf; do ÂściÂągnięcia

Menu