[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Kiedy polecenie adduser zakłada konto nowego użytkownika, tworzy dla niego katalog macierzysty.Wpoprzednim przykładzie polecenie stworzyło katalog /home/kubotek.Przenosi również pliki konfiguracyjne dotego katalogu z katalogu /etc/skel.Pliki te mają zazwyczaj nazwę zaczynającą się od kropki (.), co oznacza, że sąto pliki ukryte zwykłe polecenie ls ich nie wyświetli.Użyj wtedy opcji a dla polecenia ls, aby jezobaczyć.Są to zwykle pliki tekstowe, których zawartość można obejrzeć w dowolnym edytorze, takim jak np.ae.Poprzez modyfikację zawartości tych plików możesz kontrolować operacje związanych z nimi aplikacji.Naprzykład plik.bashrc służy do kontrolowania działania powłoki BASH, o czym możesz przeczytać w rozdziale13. Podbój powłoki BASH .Zmiana nazwy użytkownikaNazwę związaną z kontem użytkownika (userid) możesz zmienić za pomocą polecenia chfn:chfn f nazwa nazwa_kontagdzie nazwa oznacza nową nazwę konta, a nazwa_konta określa dotychczasową nazwę konta.Jeśli nazwazawiera spacje lub inne znaki specjalne, powinna zostać otoczona cudzysłowem (").Na przykład, aby zmienićnazwę związaną z kontem kubotek na Jan Kowalski, wydaj następujące polecenie:chfn f "Jan Kowalski" kubotekZmiana hasła użytkownikaOd czasu do czasu należy zmienić swoje hasło, choćby po to, by utrudnić innym włamanie do systemu.Jakoadministrator systemu musisz czasami zmienić hasło związane z konkretnym kontem użytkownika.Niektórzyużytkownicy mają szczególny dar zapominania haseł dostępu.A jako administrator jesteś jedyną osobą, któramoże im pomóc.Do zmiany hasła konta użytkownika (i swojego) służy polecenie passwd.Aby zmienić swoje hasło, wydajpolecenie:passwd Polecenie zmienia hasło aktualnie zalogowanego użytkownika.Nie musisz posiadać uprawnień użytkownikaroot, aby wykonać polecenie passwd.Dlatego każdy użytkownik systemu może sobie sam zmieniać hasło bezpomocy administratora systemu.Użytkownik root może jednak zmienić hasło każdemu użytkownikowi.Oczywiście tylko root może wykonać taką operację pozostali użytkownicy mogą zmieniać tylko własnehasła.Polecenie passwd aktywuje prosty dialog, który przyjmuje mniej więcej taką postać:$ passwdChanging password for kubotekOld password:Enter the new password (minimum 5, maximum 8 characters).Please use a combination of upper and lower case letters and numbers.New password:Re-enter new password:Password changed.Zwróć uwagę na restrykcje, jakimi jest objęty wybór nowego hasła.Uniemożliwiają one wprowadzanie haseł,które mogłyby zostać łatwo odgadnięte.Jeśli wprowadzisz hasło, które będzie się kłóciło z tymi zasadami,program passwd odrzuci je, prosząc o ponowne wprowadzenie hasła.Jako root możesz zmieniać hasła każdemu użytkownikowi systemu.Polecenie nie pyta wtedy o stare (obecne)hasło, tylko o nowe:debian1:~# passwd kubotekChanging password for kubotekEnter the new password (minimum 5, maximum 8 characters).Please use a combination of upper and lower case letters and numbers.New password:Re-enter new password:Password changed.Informacje na temat haseł są przechowywane w pliku /etc/passwd, który możesz obejrzeć za pomocą dowolnegoedytora.Każdy użytkownik może obejrzeć zawartość tego pliku, ale jedynie root może modyfikować ten plik.Jeśli wybrałeś opcje shadow passwords (hasła przysłonięte1), hasła są szyfrowane i przechowywane wpliku /etc/shadow, którego zawartość może podejrzeć jedynie administrator (root).Konfigurowanie definicji grupPamiętasz zapewne z rozdziału 4. Poznawanie podstawowych poleceń Linuksa , że system używa grup dodefiniowania zbioru użytkowników, którzy mają dostęp do danego pliku lub katalogu.Prawdopodobnie niezbytczęsto będziesz konfigurować definicje grup, zwłaszcza jeśli używasz Linuksa jako stacji roboczej, a nie jakoserwera.Jednakże, jeśli tylko zechcesz, możesz tworzyć, usuwać i modyfikować listę członkowską każdejgrupy.Tworzenie nowej grupyAby stworzyć nową grupę, użyj polecenia groupadd:groupadd grupagdzie grupa oznacza nazwę nowej grupy, którą chcesz dodać.Grupy są przechowywane w pliku /etc/group,który może odczytać każdy użytkownik, ale zmodyfikować go może tylko root.1Shadow cień, w tym przypadku ukrycie hasła. Na przykład, aby dodać nową grupę o nazwie grupka, wydaj polecenie:groupadd grupkaUsuwanie grupyDo usunięcia grupy służy polecenie groupdel:groupdel grupagdzie grupa oznacza nazwę grupy, którą chcesz usunąć.Na przykład, aby usunąć grupę o nazwie grupka,wydaj polecenie:groupdel grupkaDodawanie członków do grupyAby dodać użytkownika do grupy, użyj polecenia adduser z argumentami:adduser użytkownik grupagdzie użytkownik oznacza użytkownika, którego chcesz dodać, a grupa określa grupę, której członkiemstanie się dany użytkownik.Na przykład, aby dodać użytkownika magda do grupy grupka, wydaj następującepolecenie:adduser magda grupkaUsuwanie użytkownika z grupyNiestety do usunięcia użytkownika z grupy nie istnieje żadne polecenie.Najprostszą drogą jest edycja pliku/etc/group.Spójrz na fragment typowego pliku /etc/group:users:x:100:nogroup:x:65534:magda:x:1000:kubotek:x:1002:kubotek01,kubotek02Poszczególne wiersze opisują pojedynczą grupę i posiadają taką samą formę: wiersz składa się z serii póloddzielonych dwukropkami (:).Pola te oznaczają:" Group name nazwę grupy." Password zaszyfrowane hasło związane z grupą.To pole nie jest zazwyczaj używane, wpisuje się wnie znak x." Group ID unikatowy numer identyfikacyjny grupy." Member list lista użytkowników (członków) grupy, każdy użytkownik jest oddzielony od następnegoprzecinkiem (,).Aby usunąć użytkownika z grupy, należy wykonać co najmniej dwie operacje.Najpierw należy utworzyć kopięzapasową pliku /etc/group:cp /etc/group /etc/group.saveKopia ta może okazać się przydatna, kiedy dokonasz złych poprawek i nie będziesz wiedział, jak je cofnąć.Następnie otwórz plik /etc/group w dowolnym edytorze tekstu.Przejdz do wiersza, który opisuje daną grupę, iusuń nazwę użytkownika wraz z przecinkiem.Zapisz zmiany, zamknij edytor i sprawdz, czy wprowadzonezmiany działają.Usuwanie konta użytkownikaDo usuwania kont użytkowników służy polecenie userdel:userdel użytkownik gdzie użytkownik oznacza nazwę konta użytkownika, które chcesz usunąć.Jeśli chcesz usunąć użytkownika,jego katalog domowy wraz ze znajdującymi się tak plikami i podkatalogami, użyj polecenia userdel znastępującymi argumentami:userdel r użytkownikUwagaPonieważ usuniętych plików nie można odtworzyć, powinieneś zrobić kopię zapasową użytecznych plików,zanim usuniesz konto użytkownikowi.Konfigurowanie dostępu do powłokPowłoka BASH, którą poznałeś w rozdziale 4., jest najbardziej popularną, ale nie jedyną powłoką systemuLinux.Inne powłoki to:" ash odmiana powłoki sh, która przypomina powłokę Systemu V." csh powłoka C lubiana przez wielu użytkowników ze względu na interaktywny interfejs." ksh powłoka Korna trzecia co do ważności powłoka systemu Unix." sh powłoka Bourne a prekursor powłoki BASH (znana również pod nazwą bsh)." tcsh rozszerzona wersja csh." zsh powłoka Z odmiana powłoki Korna.Kiedy tworzysz nowego użytkownika, system automatycznie przypisuje powłokę (interpreter poleceń), którąLinux uruchamia dla użytkownika, kiedy ten zaloguje się do systemu
[ Pobierz całość w formacie PDF ]