[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Tak więc rodzice, którzy biegle opanowali umiejętności emocjonalne, zapewniają dzieckuzaskakująco wiele w zakresie inteligencji emocjonalnej, ale również poza tą sferą.Program przygotowawczyOddziaływanie wychowania na umiejętności emocjonalne zaczyna się już w kołysce.T.BerryBrazelton, wybitny pediatra z Harvardu, ma bardzo prosty sposób sprawdzenia poglądu3 Hooven, Katz, Gottman, The Family as a Meta-emotion Culture.172Daniel Goleman Inteligencja Emocjonalnaniemowlęcia na życie.Daje ośmiomiesięcznemu dziecku dwa klocki, a potem pokazuje mu, jak maje razem zestawić.Dziecko - powiada Brazelton - które patrzy z nadzieją na życie, które wierzy wswe zdolności:podniesie jeden klocek, włoży go do buzi, potrze nim o włosy, rzuci na stół, patrząc, czy mu gopodasz.Kiedy to zrobisz, wykonuje na koniec postawione przed nim zadanie - zestawia obaklocki razem.Potem podnosi główkę i patrzy na ciebie jasnym, pełnym oczekiwania wzrokiem,który mówi: Powiedz mi, jaka jestem wspaniała.4Niemowlęta takie otrzymują od dorosłych ze swego otoczenia solidną porcję aprobaty i zachęty;nabierają pewności, że uda im się stawić czoło drobnym (nie dla nich) wyzwaniom życiowym.Dlaodmiany dzieci z domów, w których panuje chłód uczuciowy i ponura atmosfera, których rodziceprowadzą chaotyczne życie albo zaniedbują je, zabierają się za to samo zadanie w sposób, któryświadczy o tym, że z góry spodziewają się, że się im nie uda.Rzecz nie w tym, że niemowlęta tenie potrafią zestawić razem klocków, bowiem rozumieją instrukcję i mają odpowiedniąkoordynację ruchów, aby to wykonać, ale w tym, że nawet kiedy robią to, czego się od nich chce,to - jak stwierdza Brazelton - mają minę zbitego psa , spojrzenie, które mówi: Jestem doniczego.Zobacz, nie udało mi się.Dzieci takie będą prawdopodobnie miały defetystycznypogląd na świat i będą iść przez życie, nie spodziewając się ani zachęty, ani zainteresowania zestrony nauczycieli, uważając szkołę za smutne miejsce, a może nawet jej nie ukończą.Różnica między tymi dwoma poglądami życie - poglądem dzieci, które mają wiarę w siebie i sąoptymistami, a poglądem tych, które spodziewają się porażki - zaczyna kształtować się w kilkupierwszych latach życia.Rodzice - uważa Brazelton - powinni wiedzieć, jak mogą swymidziałaniami pomóc dziecku nabrać pewności siebie i wytworzyć u niego ciekawość świataumiejętność znajdowania przyjemności w nauce i świadomość ograniczeń , co w sumie pozwalamu odnieść w życiu sukces.Jego rady opierają się na stale rosnącej masie dowodów świadczącycho tym, że sukces w szkole zależy w zdumiewająco dużym stopniu od cech emocjonalnychukształtowanych u dziecka w okresie przedszkolnym.Jak przekonaliśmy się w rozdziale VI,zdolność oparcia się czterolatka impulsowi chwycenia cukierka zapowiadadwieściedziesięciopunktową przewagę nad rówieśnikami w wynikach testów SAT czternaście latpózniej.Pierwsza okazja kształtowania składników inteligencji emocjonalnej pojawia się w najmłodszychlatach, aczkolwiek zdolności te formują się nadal w latach szkolnych.Zdolności emocjonalne,które dziecko nabywa w pózniejszym okresie życia, nadbudowują się na tych, które wykształciłysię w najwcześniejszym dzieciństwie.A zdolności te, jak wynika z rozdziału VI, są niezbędnąpodstawą wszelkich form uczenia się.Raport Krajowego Centrum Klinicznych Programów DlaNiemowląt jednoznacznie stwierdza, że o sukcesie dziecka w szkole decyduje nie tylenadzwyczajna umiejętność czytania czy znajomość faktów, ile zbiór cech emocjonalnych ispołecznych: pewność siebie i ciekawość, wiedza o tym, jakiego zachowania oczekuje się od niegoi jak ma powściągnąć impuls, aby nie zachować się zle, umiejętność czekania, stosowania się dowskazówek i zwracania się do nauczycieli po pomoc oraz zdolność wyrażania swoich potrzeb wkontaktach z innymi dziećmi.54 T.Berry Brazelton, przedmowa do Heart Start: The Emotional Foundations of School Readiness, Arlington VA: National Center for Clinical Infant Programs, 1992.5 Heart Start.173Daniel Goleman Inteligencja EmocjonalnaPrawie wszystkim uczniom, którzy nie radzą sobie w szkole - donosi raport - brakuje co najmniejjednego z tych elementów inteligencji emocjonalnej (bez względu na ta, czy mają także trudnościkognitywne, takie jak brak zdolności do jakiegoś przedmiotu).Skala tego problemu nie jest mała;w niektórych stanach prawie jedno na pięcioro dzieci musi powtarzać pierwszą klasę, a potem, wmiarę upływu lat, dystans między nimi a rówieśnika-A mi powiększa się, wskutek czego corazbardziej zniechęcają się do nauki, nie cierpią szkoły i sprawiają coraz większe kłopoty swoimzachowaniem.Gotowość dziecka do rozpoczęcia nauki w szkole zależy od najbardziej podstawowej formywiedzy, od tego, jak się uczy.Raport wymienia siedem kluczowych składników tej najważniejszejumiejętności, z których wszystkie związane są z inteligencją emocjonalną.6 Oto one:1.Wiara w siebie.Jest to poczucie posiadania kontroli i panowania nad swoim ciałem,zachowaniem i otaczającą rzeczywistością; przekonanie dziecka, że najprawdopodobniejuda mu się zrobić to, czego się podejmie i że dorośli pomogą mu w razie potrzeby.2.Ciekawość.Przekonanie, że dowiadywanie się nowych rzeczy jest czymś pozytywnym isprawia przyjemność.3.Intencjonalność.Chęć i zdolność wpływania na bieg spraw oraz wytrwałe do tego dążenie.Związane to jest z poczuciem posiadania odpowiednich umiejętności i własnejskuteczności.4.Samokontrola.Zdolność kształtowania i kontrolowania swoich działań w odpowiedni dowieku sposób; poczucie kontroli wewnętrznej.5.Towarzyskość.Zdolność nawiązywania kontaktów z innymi, opierająca się na poczuciubycia przez nich rozumianym i na rozumieniu ich.6.Umiejętność porozumiewania się.Chęć i zdolność do wymiany myśli, uczuć i pomysłów zinnymi.Związane to jest z ufaniem innym i poczuciem przyjemności, jakie daje dzieckurozmowa z innymi osobami, również z dorosłymi.7.Umiejętność współdziałania.Zdolność traktowania swoich potrzeb na równi z potrzebamiinnych członków grupy i harmonizowania ich
[ Pobierz całość w formacie PDF ]