[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Malcewa i 324 płk.Siedulina) lewego skrzydła 50armii, niedostatecznie wsparte artylerią, nie przełamały obronyprzeciwnika.W końcu dnia gen.Bołdin wstrzymał więc natarcie, bydokonać przegrupowania sił i środków wzmocnienia przednatarciem w dniu następnym.O bohaterskich czynach \ołnierzy radzieckich w tych dniach byłogłośno nie tylko w ich macierzystych jednostkach.Na przykładdowódca plutonu 9 kompanii 27 pułku piechoty gw.(11 DP gw)lejtn.Władimir Inosjan podczas walki 12 lipca w rejonie wsiTrostiańka skoczył z pięcioma \ołnierzami do transzei przeciwnika iw błyskawicznej walce zlikwidował 38 jego \ołnierzy.Z kolei, gdyw czasie ataku jednego z batalionów 40 pułku piechoty tej samejdywizji na pozycje niemieckie we wsi Staryca ogieńnieprzyjacielskiego karabinu maszynowego przycisnął do zieminacierających, poderwał się szer.Kukunin i z granatem w rękuruszył na ziejący ogniem schron.Rzucił granatem, ale chybił.Wówczas jak legendarny Matrosów rzucił się na otwór strzel-niczy schronu, zasłaniając go swym ciałem.Jego koledzy,wykorzystując moment, gdy karabin umilkł, ruszyli do ataku iwyparli Niemców ze wsi 10.61 armia w cię\kich walkach opanowała rubie\ Cho-miankowo,Kriwcowo, Kubny, oskrzydlając Bołchow z południowego wschodui wschodu.Dowództwo hitlerowskie doszło wówczas do wniosku, \e jegowojska w rejonie Bołchowa są zagro\one okrą\eniem, w związku zczym zaczęło pośpiesznie przegru-powywać przed front szczególniezagra\ającej im 11 armii gw.odwody z Grupy Armii Zrodek"oraz z innych od-10Bitwa pod Kurskiem., s.89. 122cinków.Aącznie w ten rejon skierowało dodatkowo jedenaściedywizji, w tym pięć pancernych (5, 20, 9, 18 i 4), jedną (10)zmotoryzowaną i pięć dywizji piechoty (183, 321, 339, 707 i 253).Natarcie Frontów Zachodniego i Briańskiego w dniach12 13 lipca w rejonie Bołchowa i na kierunku orłowskimspowodowało du\e zamieszanie w niemieckich sztabach.Naprzykład, sztaby 9 i 2 armii pancernej meldowały do KwateryGłównej Hitlera: Z rozmiarów na tarcia na 2 armię pancerną mo\abyło ju\ wnioskować, \e nieprzyjaciel wytknął sobie jako celcałkowite opanowanie przyczółka orłowskiegoNa szerokim odcinkufrontu wschodniego nastąpiły w ciągu ostatnich 48 godzin zasadniczezmiany.Punkt cię\kości działań bojowych przesunął się do rejonu 2armii pancernej.Tutaj kryzys nadal rozwijał się z niewiarygodnąszybkością" 11.O tych wydarzeniach feldmarsz.Manstein pisał: Naodprawie w Kwaterze Głównej Hitlera 13 lipca feldmarszałek Klugezameldował fuhrerowi, \e został zmuszony do odebrania wszystkichszybkich związków taktycznych dywizji pancernych, izmotoryzowanych Modelowi, by zlikwidować głębokie wyłomyuczynione przez Rosjan na trzech odcinkach 2 armii pancernej i \e ztego powodu natarcie 9 armii nie mo\e być kontynuowane." 1214 lipca wyszło przeciwuderzenie niemieckie w celuzlikwidowania włamania wojsk radzieckich.Dwie dywizje pancerne(18 i 20), jedna zmotoryzowana (25) oraz jedna dywizja piechoty(293) nacierały z rejonu Sorokino w kierunku na Rieczycę, kierującsię przeciw lewemu skrzydłu 8 korpusu armijnego gw.(11 A gw.)gen.Małyszewa.Korpus częścią sił odpierał z miejsca przeciw-uderzenie nieprzyjaciela, resztą kontynuując natarcie w kierunkupołudniowym, w którym został zaanga\owa-11Cytat za: Historia Wielkiej Wojny Narodowej Związku Radzieckiego (tłum.z ros.),t.III, Warszawa 1965, s.337.12Cyt.za: B a g r a m i a n , op.cit-., s.225. 123ny równie\ jego drugi rzut (26 DP gw.).Korpus współdziałał z1 i 5 korpusem pancernym.15 lipca do natarcia w kierunku Sorokino ruszył 36 korpus gw.gen.Ksenofontowa (lewy sąsiad 8 KP gw.).W końcu dnia oddziałykorpusu oskrzydliły tę miejscowość od północnego wschodu 18dywizja piechoty i 218 brygada pancerna, oraz od południowegowschodu 84 dywizja piechoty gw., 43 brygada pancerna gw.i 2pułk czołgów gw.Po kilkugodzinnej walce Sorokino zostałowyzwolone.W wyniku walk wojsk radzieckich 14 i 15 lipca prze-ciwuderzenie niemieckie zostało odparte.Nacierająca na prawo od 11 armii gw.50 armia gen.Bołdina nieodniosła sukcesu równie\ 14 lipca, a w dwa dni pózniej zaledwieprzełamała główny pas obrony niemieckiej.W tej sytuacji istotnymproblemem pozostawała w dalszym ciągu osłona prawego skrzydła11 armii gw.13 lipca armia ta poniosła znaczne straty.Wśródpoległych był dowódca 16 korpusu piechoty gw.gen.Aapszow ijego adiutant, a dowódca artylerii korpusu gen.Mazanów rannydostał się do niewoli.Niepowodzenia 2 armii pancernej w zatrzymaniu natarciaradzieckiego na kierunku orłowskim wprowadziły wielezdenerwowania w Kwaterze Głównej Wehrmachtu.WściekłośćHitlera skupiła się na dowódcy 2 armii pancernej gen.RudolfieSchmidcie.Jako przysłowiowy kozioł ofiarny został on 14 lipcazdjęty ze stanowiska za brak nale\ytego dowodzenia wojskami.Jego miejsce zajął gen.Model, uwa\any za specjalistę od obrony".Zachował on jednocześnie dotychczasowe stanowisko dowódcy9 armii.Dalsze natarcie 11 armii gw.wymagało od jej dowództwakorekty w planie działania.18 lipca gen.Bagramian dokonałprzegrupowania 36 korpusu piechoty gw.z lewego skrzydła armiido rejonu Kamionki, skąd wspólnie z 1 i 5 korpusempancernym rozwinął natarcie w kie- 124runku południowym na Gniezdiłowo.Do końca następnego dnia 11armia gw.pogłębiła włamanie do 70 km, uchwyciła w rejonieRudniewa szosę Bołchow, Choty-niec i w ten sposób zagroziłakomunikacjom całego orłowskiego zgrupowania nieprzyjaciela.61 armia w ciągu ośmiu dni walk posunęła się do przodu o 20 km.Przyczyną powolnego natarcia był bardzo silny opór wroga orazkonieczność odpierania jego nieustannych kontrataków iprzeciwuderzeń.Miejscowości i wzgórza po kilka razy przechodziły zrąk do rąk.Dochodziło do walki wręcz.Szczególnie silne przeciwude-rzenie odpierało 18 lipca lewe skrzydło armii, które wtedy musiałowalczyć z czterema dywizjami piechoty (112, 26, 34 i 208) i jedną(12) pancerną.W odparciu tego przeciwuderzenia wa\ną rolę odegraliartylerzyści.Wspierający działania 336 dywizji piechoty, 311 pułkartylerii rakietowej ppłk.śurawlowa wykonał na rozkaz dowódcydywizji salwę jednym dywizjonem na rejon ześrodkowanianieprzyjacielskiej piechoty, zadając jej bardzo du\e straty.Następnieogniem poszczególnych wyrzutni i baterii odcinał piechotę odczołgów i obezwładniał ją, parali\ując kontrataki niemieckie.W ciągudnia artylerzyści tego pułku zniszczyli 8 czołgów, samochód pancernyoraz około dwóch batalionów piechoty13.Do 19 lipca do bitwy zostały zaanga\owane wszystkie siły 11armii gw.Jej front natarcia rozciągnął się do 156 km.TymczasemNiemcy w dalszym ciągu wykonywali kontrataki w rejonie Bołchowai kierowali do tego rejonu nowe siły.Na skutek tego przewaga 11armii gw.gwałtownie malała, a od 20 lipca zaczęła rysować sięprzewaga na korzyść przeciwnika.Podobna sytuacja powstała przedfrontem 61 armii.Praktycznie jej związki taktyczne, podobnie jakinne armie Frontu Briańskiego, zostały zatrzymane.Wojskaradzieckie poniosły du\e straty.Na13Kołtunów, S ol o wio w, o p.cit., s.2 5 0 25 2
[ Pobierz całość w formacie PDF ]