[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Microsporum racemosum.Zasięg rozprzestrzeniania się bioaerozolu emitowanego przez składowiska odpadów jest zwykle większy, niż w przypadku oczyszczalni ścieków i często przekracza 1000 m (rys.3.4).KompostownieKompostownie również emitują duże ilości drobnoustrojów, zwłaszcza bakterii.Szczególnie duże zanieczyszczenie powietrza powstaje przy sortowaniu odpadów, gdzie zagęszczenie bakterii często przekracza 105 CFU/m3.Są wśród nich bakterie gramujemne, potencjalnie niebezpieczne dla człowieka.Z powodu wysokich temperatur (65 oC-70 oC) wytwarzanych w trakcie kompostowania dochodzi zwykle do unieszkodliwienia tych bakterii, jednak ich endotoksyny wykazują pewien stopień termostabilności i uwolnione do powietrza mogą być powodem zatruć.Rys.3.4.Stężenie bioaerozolu w pobliżu składowiska odpadów(Kulig, Ossowska-Cypryk, 1999)Rys.3.5.Kropidlak popielaty ( Aspergillus fumigatus),grzyb pleśniowy będący gatunkiem wskaźnikowymdla kompostowniDobrym wskaźnikiem oddziaływania kompostowni na otoczenie jest pospolityw kompoście grzyb pleśniowy kropidlak popielaty ( Aspergillus fumigatus) (rys.3.5), którego zarodniki mogą występować w powietrzu w zagęszczeniu ponad 106/m3.Gatunek ten jest typowym patogenem oportunistycznym wywołującym u człowieka m.in.grzybicę kropidlakową (aspergillozę) płuc oraz alergiczne choroby układu oddechowego (np.alveolitis allergica).3.8.Badanie zanieczyszczeń mikrobiologicznych powietrza 3.8.1 Wykrywanie obecności drobnoustrojów w powietrzuStosowane metody można podzielić umownie na:● mikroskopowe i● hodowlane.Niekiedy stosowane metody mają charakter pośredni lub używa się jednocześnie obu metod.Metody mikroskopowePolegają one na:● przepuszczaniu powietrza przez filtr membranowy bądź umieszczaniu nadrodze zasysanego powietrza szkiełka powleczonego lepką substancją (np.wazeliną),● barwieniu wyłapanych drobnoustrojów i● badaniu mikroskopowym, polegającym głównie na liczeniu komórek.Często stosuje się barwienie oranżem akrydyny i obserwację w mikroskopiefluorescencyjnym.Ostateczny wynik podaje się jako liczba drobnoustrojów w 1 m3powietrza.Zalety metod mikroskopowych są następujące:● możliwość wykrycia w powietrzu nie tylko żywych, ale i martwychmikroorganizmów,● możliwość wykrycia także tych drobnoustrojów, które niechętnie wyrastają na pożywkach; dzięki temu oznaczenia liczby drobnoustrojów są zwykle przynajmniej o rząd wielkości wyższe, niż w metodach hodowlanych,● można wykryć i zidentyfikować inne obiekty biologiczne, np.: pyłki roślin, alergogenne roztocze, nieożywiony pył organiczny (fragmenty naskórka, piór, roślin itp.).Jednak metody te mają poważną wadę: niemożność identyfikacji gatunkowejmikroorganizmów (bakterii, grzybów, wirusów).Metody hodowlaneMetody te polegają na przeniesieniu mikroorganizmów z powietrza na powierzchnię odpowiedniej pożywki.Po okresie inkubacji w optymalnej temperaturze, liczy się wyrosłe kolonie i podaje wynik jako cfu/m3 powietrza (ang.colony forming units – jednostki tworzące kolonie).Jako że kolonia może powstać nie tylko z jednej, ale i z kilku połączonych komórek, w rzeczywistości w powietrzu może się znajdować więcej mikroorganizmów, niż wskazuje na to wynik wyrażony w jednostkach CFU.Poza tym, za pomocą metod hodowlanych można wykryć jedynie żywe komórki i tylko te, które są w wstanie wyrosnąć na stosowanych pożywkach.Drobnoustroje przeniesione na pożywkę wymagają ożywienia, gdyż w powietrzu były poddane działaniu wielu niesprzyjających czynników (patrz roz.11.5).Dlatego zaleca się dodawanie do pożywek takich składników jak betaina i katalaza.Betaina, czyli metylowa pochodna aminokwasu glicyny, wykorzystywana jest przez bakterie do utrzymywania równowagi osmotycznej, a jako donator grup metylowych ma duże znaczeniew procesach biosyntezy.Katalaza natomiast rozkłada szkodliwe nadtlenki wytworzone w powietrzu pod wpływem promieniowania UV.Na oddzielną uwagę zasługują wirusy.Ich badanie różni się zasadniczo od metod stosowanych do pozostałych mikroorganizmów, ponieważ:● mogą one rosnąć jedynie w żywych komórkach, a więc wymagają użycia hodowli tkankowych (np.nabłonka tchawicy człowieka lub nerki małpy) lub, w przypadku bakteriofagów, hodowli bakteryjnych,● Identyfikacja gatunkowa wykrytych wirusów jest żmudna i polega m.in.nawykonaniu elektroforezy lub użyciu surowic odpornościowych zawierającychprzeciwciała przeciwko znanym wirusom,● niezbędne jest pobieranie dużych objętości powietrza (ponad 1000 dm3,przynajmniej o rząd wielkości więcej, niż w przypadku bakterii), ze względu na niezbyt liczne występowanie w powietrzu (dotyczy to zwłaszcza enterowirusów) i niewielki procentowy udział wirusów zdolnych do wywołania infekcji.Po przeniesieniu pobranych wirusów na powierzchnię jednowarstwowej hodowli, wnikają one do komórek, namnażają się w nich, a po ich zniszczeniu atakują sąsiednie komórki.W efekcie wokół pierwotnych miejsc infekcji komórek pojawiają się przejaśnienia zwane łysinkami (ang.plaque) na tle niezmienionej warstwy komórek.Dlatego, przez analogię do bakteryjnych metod hodowlanych, liczbę wykrytych wirusów podaje się jako liczbę jednostek tworzących łysinki, w skrócie pfu/m3 (ang.plaque forming units)
[ Pobierz całość w formacie PDF ]