[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Czułem,że skrajna orientacja na przyszłość krępuje moją kreatywność i ogranicza wyobraźnię.Namówiłem więckolegę, aby poddał mnie hipnozie, i – w trakcie gdy ja byłem zahipnotyzowany – zasugerował mi, że:Przeszłość i przyszłość stają się w twoim umyśle odległe, mgliste i nieznaczące.Teraźniejszość się poszerza.Teraźniejszość poszerza się, wypełniając twoje ciało i umysł.Będziesz doświadczał tych zmian, aż usłyszysz, że mówię: „To wszystko na teraz”.Wówczas powróci twojenormalne poczucie czasu.Otrzymując tę sugestię, zastanawiałem się przez chwilę, czy w rzeczywistości może ona przeniknąć mójumysł i przemienić mój niezawodny psychologiczny zegar, w taki sposób, jak się to dzieje na obrazachSalvadora Dalego przedstawiających zniekształcenia czasu i pamięci.Kiedy tak czekałem cierpliwie, aż coś sięwydarzy, zauważyłem najpierw dziwną lekkość bycia.Moje ciężkie ciało wydawało się unosić z krzesła,nieutrzymywane od spodu przez przyciąganie ziemskie.Patrzyłem na obraz wiszący na ścianie, a jego kolorybłyszczały teraz z nadzwyczajną jaskrawością.Moje wargi stały się wilgotne, a w mojej głowie tańczyły obrazylodów z owocami, koktajlów mlecznych i pizzy.To wydało mi się zabawne, więc roześmiałem się głośno.Tenuwolniony śmiech wyzwolił odwrotne emocje.Zacząłem wylewać łzy nad stratą przyjaciela.Wszystkie teemocje przeszły równie szybko, jak się pojawiły, i niebawem chciałem wstać i biec.Miałem ochotę dokonaćjakiegoś śmiałego czynu, dla samej przyjemności związanej z tym działaniem.Moje serce biło szybko, w miarę,jak rodziło się we mnie przeczucie, że zdarzy się coś dobrego.Dokładnie w tym momencie, kiedy wziąłemgłęboki oddech, do moich nozdrzy dotarł zapach kwiatów i świeżo skoszonej trawy.Poczułem się naprawdęgłęboko zrelaksowany.Na sygnał Phil powrócił do swojego zwykłego Ja i zdał sobie sprawę, że kwiatyi skoszona trawa nie były wytworem jego wyobraźni.Z otwartego okna dochodził zapachz ogrodu.Kiedy był w swoim zwykłym, zorientowanym na przyszłość stanie umysłu, niedostrzegał po prostu słodkiej woni.Podobnie wyglądała sprawa z żywymi koloramiobrazu, których wcześniej nie zauważał.Odczucia zmysłowe pojawiły się dopiero wtedy,kiedy poszerzyło się jego odczuwanie czasu teraźniejszego.Ponadto, Phil zdał sobiesprawę, że świat akademicki tamuje publiczne okazywanie emocji na rzecz chłodnegoracjonalizmu.Tak dobrze było śmiać się i płakać! Ogólnie rzecz biorąc, poczuł się jakistota zmysłowa, jego zmysły były otwarte na przyjęcie wszystkich bodźców, a jegomięśnie zestroiły się z procesami toczącymi się w ciele.Jego chęć, by biegać, bawić się,dokonywać śmiałych czynów i wyrażać mocne emocje, sprawiła, że poczuł się znowu jakdzieciak z Bronksu, z czasów kiedy na pierwszym miejscu była zabawa.Ponieważ jednakPhil nie podejmował nigdy fizycznego ryzyka – ani jako dziecko, ani jako dorosły – więczaskoczyło go to pragnienie.Zadziałało.Oddziaływanie hipnotyczne umożliwiło Philowi zmodyfikowanie swojejskrajnej orientacji na przyszłość.Podczas sesji Phil myślał i czuł w sposób inny niżzwykle.Odświeżył znajomą orientację na teraźniejszość i przyrzekł pracować nadwprowadzeniem nieco więcej z tych pozytywnych odczuć do swojej dobrze ugruntowanejorientacji na przyszłość.Phil zastanawiał się jednak, jak robią to badacze eksperymentalni,czy jego przemiana miała charakter szczególny.Czy to, co się zdarzyło, ograniczało siętylko do czegoś dziwacznego, lub niepowtarzalnego, co dotyczyło tylko jego? Czy możnaby to powtórzyć wobec innych osób, również podatnych na hipnozę.Ta myśl zainspirowałaeksperyment, który zaprojektowaliśmy, by ustalić, czy takie zmiany perspektywpostrzegania czasu są odtwarzalne i dają się ująć w postaci danych ilościowych[12].Uwolnienie postępowania od kontroli opartej na czasieW badaniu uczestniczyła grupa wysoko podatnych na hipnozę studentek i studentówUniwersytetu Stanforda.Każdemu uczestnikowi dano trzy zadania, zaprojektowane w celupomiaru zmian w zakresie wykorzystania języka, myślenia, emocjonalności orazangażowania zmysłów.Na początku wszyscy uczestnicy wymyślali historyjkę opartą naswojej percepcji i interpretacji wieloznacznej scenki (widniejącej) na standardowej karcietypowego testu psychologicznego, jakim jest TAT (test apercepcji tematycznej).Następnieodbywała się jedna z czterech manipulacji eksperymentalnych.Jedna z grup zostałaprzeszkolona w umiejętności wprowadzania się w szybki i głęboki trans hipnotyczny,w trakcie którego otrzymała nagraną na taśmie instrukcję: „Pozwól, by teraźniejszość sięposzerzała; by przeszłość i przyszłość stały się odległe i nieistotne”.W tym eksperymenciegrupa ta znalazła się w głównym obszarze zainteresowania.Pierwsza grupa kontrolnaotrzymała te same instrukcje, jednak w trakcie przekazywania instrukcji uczestnicy nie bylizahipnotyzowani.Uczestników tej grupy poproszono o wyobrażenie sobie, w jaki sposóbna podane instrukcje zareagowałyby osoby poddane hipnozie.Druga grupa kontrolnauzyskała te same instrukcje bez jakiejkolwiek wzmianki na temat hipnozy, podczas gdyuczestników trzeciej grupy kontrolnej poproszono jedynie o przemyślenie swoich koncepcjiczasu.Po tych manipulacjach uczestnicy mieli wymyślić kolejną historykę na temat innej, choćporównywalnej, niejednoznacznej scenki.Historyjki były analizowane pod kątemwykorzystanych czasowników oraz odwołań do wydarzeń z przeszłości, teraźniejszościi przyszłości.Odnotowywano także objawy afektywne – takie jak śmiech lub uśmiech –pojawiające się w trakcie słuchania humorystycznego, choć nieoczekiwanienieprzyzwoitego nagrania na taśmie wideo, promującego film.Wreszcie wręczonouczestnikom pewną ilość gliny i poproszono o wykonanie z niej czegoś.Na końcuwyznaczonego czasu, po ukończeniu wykonywanych przez siebie przedmiotów, uczestnicypowrócili do swoich pomieszczeń.Poszerzenie orientacji na teraźniejszość przez hipnozę rzeczywiście uwolniłozachowania studentów od typowych ograniczeń związanych z czasem.Stali się skrajnieskupieni na teraźniejszości
[ Pobierz całość w formacie PDF ]