[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Nadal karano jednak za handel dewizami.19 XI 1956 r.Sejm uætiwali³ ustawê o radach robotniczych, stwarzaj¹c podstawê funkcjonowania samorz¹du pracowniczego, który dzia³a³ ju¿ w 78 fabrykach.Og³oszono zaprzestanie zag³uszania audycji radiostacji zachodnich w jêzyku polskim.Powo³ano Radê Ekonomiczn¹ przy Radzie Ministrów - organ kszta³tuj¹cy politykê gospodarcz¹, z³o¿ony z niezale¿nych od w³adz fachowców.Na wy¿sze uczelnie wróci³o wielu profesorów usuniêtych w latach stalinowskich.Niektóre gesty mia³y œwiadczyæ o przywróceniu praworz¹dnoœci.Odby³ siê proces Fejgina i Romkowskiego; skazano ich na d³ugoletnie wiêzienie za zbrodnicze metody sledztwa.Sprawy innych oprawców z by³ego MBP mia³y ju¿ znacznie bardziej wy:iszony charakter, a Radkiewicza, Bermana i innych funkcjonañuszy odpowiedzialnych za zbrodnie stalinizmu w Polsce nie ukarano.Powsta³a komisja do zbadania odpowiedzialnoœci pracowników G³ównego Zarz¹du Politycznego oraz prokuratury i s¹downictwa wojskowego.Zrewidowano akty oskar¿enia w procesach poznañskich, ³agodz¹c wymiar katy b¹dŸ te¿ zwalniaj¹c pods¹dnych od winy.Zrehabilitowano wielu dzia³aczy niepodleg³oœciowych z okresu okupacji.Zdarza³y siê te¿ rehabilitacje poœmiertne.O¿ywiano partie satelickie.Duch wspó³uczestnictwa w rz¹dzeniu zapanowa³ w ZSL, którego nowym prezesem zosta³ Stefan Ignar.W grudniu og³oszono deklaracjê PZPR i ZSL, zapowiadaj¹c¹ now¹ politykê roln¹.Skrytykowano praktykê traktowania ZSL jako.transmisji PZPR" na wsi.Centralny Komitet SD usun¹³ dotychczasowe w³adze, a noaym prezesem Stronnictwa zosta³ Stanis³aw Kulczyñski.22 XI reaktywowano Komisjê Porozumiewawcz¹ Stronnictw i Organizacji Spo³ecznych.Front Narodowy przemianow ano na Front Jednoœci Narodu.Zmiany te nie przywraca³y jednak stanu sprzed 1948 r.Partia komunistyczna mia³a nadal pe³niæ rolê kierownicz¹ w systemie, który ozdobiono edynie bardziej atrakcyjnymi szyldami.Trwa³ ferment wœród m³odzie¿y odchodz¹cej powszechnie ze skompromitowanegoZMP i szukaj¹cej sposobów atrakcyjnego oraz swobodnego wykorzystywania wolnego czasu.Pe³niê autonomii przyznano ZSP i ZMW.Powsta³y nowe organizacje: Zwi¹zek M³odych Demokratów, Akademicki Zwi¹zek Demokratyczny, a tak¿e Rewolucyjny Zwi¹zek M³odzie¿y i Zwi¹zek M³odzie¿y Robotniczej.Z komunistycznego gorsetu wydobywa³o siê harcerstwo.Odnawia³y siê organi¿acje twórcze.Nowym prezesem Zwi¹zku Literatów Polskich zosta³ S³onimski.Z³agodzenie cenzury umo¿liwi³o druk wielu cennych pozycji literatury krajowej, emigracyjnej oraz zagranicznej.Na III ZjeŸdzie Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich wypowiedziano wiele gorzkich s³ów na temat okresu stalinowskiego.W³adze by³y szczególnie uczulone na lojalnoœæ tego œrodowiska i ju¿ na naradzie z dziennikarzami w grudniu 1956 r.Gomu³ka zapowiedzia³, i¿ nie bêdzie siê tolerowaæ pogl¹dów sprzecznych z "socjalizmem".Wprawdzie partyjni libera³owie zajmowali wobec religii i Koœcio³a postawê neutraln¹ lub niechêtn¹, to w³adze mog³y zjednaæ szerokie masy tylko bardziej pojednawczym stosunkiem do Koœcio³a.28 X zwolniono z wiêzienia prymasa Wyszyñskiego, a wkrótce innych biskupów.W "S³owie do duchowieñstwa i wiernych" skierowanym z tej okazji kardyna³ Wyszyñski zdyskontowa³ niezwyk³y autorytet moralny, jaki sw¹ postaw¹ w latach stalinowskich zdoby³ w spo³eczeñstwie, wzywaj¹c Polaków do umiaru i podkreœlaj¹c obowi¹zki bardziej ni¿ prawa Na podstawie nowego porozumienia pañstwo-Koœció³ z 8 XII uchylono dekret z lutego 1953 r.o obsadzaniu stanowisk koœcielnych przez w³adze, uzgodniono wprowadzenie dobrowolnych lekcji religii w szko³ach, ustalono zasady opieki religijnej nad chorymi i wiêŸniami oraz umo¿liwiono powrót biskupów tytularnych mianowanych dla Ziem Odzyskanych.Episkopat zobowi¹za³ siê wesprzeæ wysi³ki w³adz w celu stabilizacji sytuacji w kraju.VIII Plenum KC otworzy³o te¿ drogê do aktywizacji grup niezale¿nych katolików.23 X ukaza³o siê oœwiadczenie pisarzy i dzia³aczy katolickich, popieraj¹cych Gomu³kê, odcinaj¹cych siê od Stowarzyszenia "PAX" i wyra¿aj¹cych gotowoœæ wspóhzczestniczenia w odnowie ¿ycia publicznego w Polsce.Tego¿ dnia powsta³ w tym œrodowisku Ogólnopolski Klub Postêpowej Inteligencji Katolickiej z Jerzym Zawieyskim na czele.Po powrocie z wiêzienia prymas Wyszyñski przyj¹³ przedstawicieli tej grupy i popar³ ich program kontroli w³adz bez ¿¹dania pe³nej reprezentacji ludzi wierz¹cych w Sejmie.Wkrótce uzgodniono przywrócenie "Tygodnika Powszechnego" pod dawn¹ redakcjê Turowicza i miesiêcznika "Znak", a tak¿e dopuszczenie piêcioosobowej reprezentacji HIubu do Sejmu i powo³anie Zawieyskiego do Rady Pañstwa.PaŸdziernikowe przemiany podkopa³y pozycjê "PAX".Opozycja w Stowarzyszeniu ¿¹da³a wrêcz odsuniêcia Piaseckiego za niefortunne wsparcie Natoliñczyków.W listopadzie 1956 r.w Stowarzyszeniu nast¹pi³ roz³am.Grupa secesjonistów z Janem Frankowskim, Konstantym £ubieñskim i Andrzejem Micewskim utworzy³a tygodnik "Za i przeciw".Przez jakiœ czas nad Stowarzyszeniem "PAX" wisia³a groŸba likwidacji lub utraty koncernu gospodarczego, jednak wbrew Pu³awianom Gomu³ka postanowi³ je utrzymaæ
[ Pobierz całość w formacie PDF ]