[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Tylko soli� go nie trzeba by"o nadmiernie: dlaumartwienia, ale te� i dlatego �e w mig wtedy twardnia"o.Przy ca"ej swojej godno�ci i szacowno�ci by"a te� Babcia raczej wy-rozumia"a na ludzkie g"upoty i przywary, kwituj�c ich przejawy naj-cz��ciej pob"a�liwym germanizmem: Ale co oni tam za to mog�?(Was k�nnen sie schon daf�r?).Gorliwie i umiej�tnie dba"a jednak o dobro w"asnej, licznej rodziny,ju� to przy pomocy pot��nej, drewnianej warz�chwi, poskramiaj�cdzikie wyskoki swoich czterech podrastaj�cych synów (przy czymi pannom te� nieraz co nieco si� dosta"o), ju� to skrz�tnie ciu"aj�c groszdo grosza i kryj�c te oszcz�dno�ci w najmniej nieraz do tego celu spo-sobnych zakamarkach przed zakusami dziadka, gotowego co i rusz dokupna nowych (horrendalnie drogich!) ksi��ek.W najci��szych cza-sach potrafi"a te� zawsze do syta nakarmi� wszystkich swoich, czymszczyci"a si� niema"o, cz�sto powtarzaj�c: Bym jeno mia"a garniek, je-den, jedyny garniek, a wnetki rychtyg pe"ny bendzie!Z inwokacj� do tego jedynego garnka "�czy"a si� te� pewna historia,któr� z kronik rodzinnych przekaza" Pum, oczywi�cie pod nieobec-no�� Babci.Oto w dawnych i jak zwykle mocno pod ka�dym wzgl�dem nie-pewnych czasach zdo"a"a Babcia uszparowa�, czyli przyoszcz�dzi�wcale spor� sumk�, obieraj�c tym razem bo schowki bywa"y ró�ne - 89 - za kryjówk� spory, solidn� przykrywk� szczelnie zamkni�ty garnek.Osobliw� t� skarbonk� umie�ci"a w g"�bokiej czelu�ci kuchennego pie-ca, gdzie raczej by"a bezpieczna, bo chude to by"y dni i miesi�ce, tak �edu�ego ognia do sutego warzenia czy pieczenia wcale podówczas nierozpalano.Ale Babcia zachorowa"a.O sprowadzeniu lekarza pomijaj�c ju�fakt, �e nie by"o jak mu zap"aci� wspomnie� nawet nie pozwala"a.Kurowa"a si� sama, energicznie, popijaj�c przeró�ne dekokty z w"a-snor�cznie uzbieranych zió", ale gor�czka d"ugo jako� nie chcia"a ust�-pi� i os"abiona Babcia ca"e dnie musia"a le�e� w "ó�ku, co tak sprzecz-ne by"o z jej energiczn� natur�.Szcz��ciem rzecz mia"a miejsce latem,tak �e domownicy �ywili si� przewa�nie sznytkami chleba z jakim ta-kim obk"adem i zimnym mlekiem, przynoszonym z przestronnej piw-nicy.Którego� dnia jednak (mo�e zbli�a"o si� jakie� �wi�to) najstarszaz córek, Paulina, postanowi"a rozpali� nale�ycie pod plit� i przyrz�-dzi� porz�dny posi"ek dla wyg"odnia"ych ju� mocno cz"onków rodzi-ny.W piecu buzowa"o ju� i dudni"o siarczy�cie, gdy nagle zbudzonaz pó"drzemki Babcia jednym skokiem zerwa"a si� z "ó�ka i z rozpacz-liwym krzykiem: Moje psiniundze!!! wpakowa"a czym pr�dzej r�-k� w sam �rodek p"omieni (nie zapomniawszy jednak uprzednio cote� �ci�le odnotowa"a rodzinna kronika b"yskawicznie podwin��d"ugiego r�kawa nocnej koszuli!) tu� przed oczami oniemia"ej z prze-ra�enia córki.Osmalony, okopcony, piekielnie roz�arzony i jedyny zaiste garnekzosta" wydobyty z ognia, cho� po tym heroicznym czynie Babcia d"u-go, d"ugo leczy� musia"a niemi"osiernie poparzon� r�k�.Wyliza"a si�przecie� i z tej przygody. Nigdy do zguby nie przy�d� Kaszuby trawestowa"a czysto naw"asny u�ytek s"owa tanecznego hymnu, tre�ci� i melodi� spokrew-nionego wyrazi�cie z Jeszcze Polska).A w rodzinnej tradycji przy naj-ró�niejszych okazjach powraca" i powtarza" si� odt�d pami�tny ówokrzyk: O jeny, moje psiniundze! .Opowiadaj�c t� histori�, Pum z nag"a zamy�li" si� i, k"ad�c r�k� nazbyt wielkiej, okr�g"ej g"owie swojej ma"ej córki, dorzuci": A wieszco? Ty te� masz tu w"a�nie taki garnek.Jedyny.�aduj, pakuj do niego,ile tylko zdo"asz.Bo pieni�dze, ubrania, rzeczy ró�ne to jeszcze nic.Raz s�, innym razem mog� ci je odebra�.A to, co tutaj schowasz, tegoci ju� nikt nie odbierze i przyda� si� mo�e zawsze, póki �yjesz, a ktowie, czy nawet nie d"u�ej!- 90 - No i ten garnek jako tako pojemny, jedyny zdo"a" istotnie prze-trwa� ró�ne przeciwno�ci losów.Gdyby inaczej si� sta"o któ� by dzi�o nim napisa"?My�my przysz"o�ci� naroduPier� nasza pe"na jest si" / pe"na si"D��my do wolno�ci groduNaprzód lecz nigdy w ty" / nigdy w ty"Laurami przystrójmy g"owyNie znajmy w �yciu swym trwóg / �adnych trwógPolskiej ojczystej nam mowyNie we�mie nam �aden wróg / �aden wróg!Znowu dziarsko maszerujemy, znów �piewamy dono�nie.Zaraz,zaraz: która to ju� szko"a, które kolejno szczelnie izoluj�ce od �wiatamury?Najpierw króciutko pocz�tek edukacji w Mie�cie.Pam bardzo si�stroszy"a, ale przysz"o najpierw urz�dowe wezwanie, a pó�niej nawetzielony szupo: powszechny obowi�zek szkolny i nie by"o rady.Coprawda nie kupi"a dziecku tuty, czyli w tr�b� skr�conej, b"yszcz�cym,barwnym papierem oklejonej i mnóstwem ró�nych s"odyczy wype"-nionej tekturowej torby, jak� w Mie�cie dostawa"o ka�e dziecko po razpierwszy maj�ce przekroczy� próg szkolnej klasy.Ale: Co tam b�-dzie si� stosowa� do jakich� niemieckich zwyczajów! By"a wi�c tylko"upkowa (jak�e "atwo t"uk�ca si� i p�kaj�ca!) czarna tabliczka w drew-nianych ramkach, z przywieszonymi do niej na sznurkach: gryfel-kiem, czyli rysikiem, i wiecznie wysuszon�, niewielk� (ale prawdzi-w�!) �ó"t� g�bk�.Pisa"o si� na niej przedziwne, gotyckie litery: naprzyk"ad r to by"o akurat tamtejsze r , gotykiem drukowana by-"a te� Fibel wcale nieprzypominaj�ca swojskiego Ala ma kota .Boszko"a by"a niemiecka cho� chodzi"o si� do niej krótko.Za� potem by"a ju� polska szkó"ka: nudna niemi"osiernie, bo i co te�w niej robi�, skoro ca"y elementarz ju� od dawna zna si� na pami��?No tak: rachunki.Zawi"y to problem, zw"aszcza ma"a tabliczka mno-�enia.Ale oto jest ju� trzecia szko"a: zimna, francuska, zamkni�ta, nieub"a-ganie trzaskaj�ca suchymi deszczu"kami, mroczna
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
W trosce o komfort korzystania z naszego serwisu chcemy dostarczać Ci coraz lepsze usługi. By móc to robić prosimy, abyś wyraził zgodę na dopasowanie treści marketingowych do Twoich zachowań w serwisie. Zgoda ta pozwoli nam częściowo finansować rozwój świadczonych usług.
Pamiętaj, że dbamy o Twoją prywatność. Nie zwiększamy zakresu naszych uprawnień bez Twojej zgody. Zadbamy również o bezpieczeństwo Twoich danych. Wyrażoną zgodę możesz cofnąć w każdej chwili.