Józef Bohdan Dziekoński Sędziwój

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Ale przypatrz si� tylko swoim mySlom, a ujrzysz z przestrachem, �e ta twoja��dza s�awy, mi�oS� ludzkoSci, nie cnot�, lecz s� egoizmem w innej formie - a ty z nimi, jakwod� z ogniem, chcesz ��czy� mi�oS� nauki?- A wi�c poka� mi, jak mam zapomnie� czym by�em i do czegom d��y�?- Jedno s�owo - rzek� Kosmopolita - najmniejszego z uczni naszych mo�e t� ska��, na którejstojemy, wtr�ci� w przepaS�; mo�e na t� Smiej�c� si� dolin� sprowadzi� j�ki rozpaczy i zag�a-dy; ale �adna m�droS� mistrza nie jest w stanie powiedzie� temu, co raz by�o w pami�ci: - nieb�dx! - Nie mo�e wyrzec do jednej mySli cz�owieka: - Powró� do nicoSci, z którejS powsta�a.- JeSli tak jest - rzek� S�dziwoj powstaj�c - to w imi� pot�nych praw, którym podlegasz,wyzywam ci�, mistrzu! przyjmij mnie za ucznia!- Stój! - przerwa� nagle Kosmopolita - nie zmierzy�eS otch�ani i, szalony, rzucasz si� w jejg��bi�! Jeszcze nie znasz strasznych warunków, które byS, jak jarzmo, w�o�y� musia� na swoj�dusz�.Wiedz, i� nauka nie cierpi �adnego innego spó�zawodnika.Musia�byS si� zrzec i mi�o-Sci, i przyjaxni, i ojczyzny, i ludzkoSci, musia�byS si� odda� tylko jednej zimnej nauce.Ka�-de przeniewierzenie si� karze ona srogo.Mi�oS� nauki jest jak ów p�omie� piorunowy, które-go niczym ugasi� nie mo�na, dopóki nie strawi swej pastwy i nie uleci tam, sk�d wzi�� po-cz�tek - do nieba! - A czy� ty zbada�eS w�asne serce? - Czy wywo�a�eS w uczuciu obraz Ade-li? - CzyS sobie przypomnia� przysi�gi, któreS jej uczyni�?Ona jeszcze ci� mo�e kocha�.W mi�oSci i ziemskim szcz�Sciu mo�esz by� szcz�Sliwym!Wró� si�, ca�� moj� umiej�tnoSci� doprowadz� ci� do portu.- Nie! - rzek� S�dziwoj - ju� za póxno! Przysi�gi, którem jej czyni�, natchn�a ��dza serca,a nie mySl, mySl, która jedna ma prawo rozkazywa� cz�owiekowi! Ja czyni�em nie wiedz�c;poznaj� teraz, i� mi�oS� nauki poch�on�a wszelkie inne przywi�zanie.48- BoS nie zna� prawdziwej mi�oSci - rzek� m�drzec - boS w kochance nawet siebie tylko ko-cha�.- JeSlim jej nie zna� - zawo�a� S�dziwoj - tom j� przeczuwa�.Mi�oS�, drobne, bezsilne uczu-cie, które jednego serca zape�ni� nie zdo�a, gdy m�droSci� mog� pe�nymi r�koma rozsiewa�szcz�Scie doko�a, pozioma mi�oS� ukochanej istoty obroni� nie umie, gdy ty m�droSci� nadobcymi czuwa�eS! Ja z rozkosz� zrzekam si� mi�oSci.- Nie dosy� na zrzeczeniu si�, gdybyS nawet zrzek� si� i ojczyzny, rodziny, przyjació�, kochan-ki, nazwiska nawet w�asnego i s�awy, gdybyS, nieznany, poprzysi�g� wszystkie godziny twe-go �ycia poSwi�ci� tylko samej nauce i tak byS jeszcze nie by� pewnym korony mistrza, bo naprogu przybytku, do którego chcesz si� dosta�, spoczywa straszliwy wróg rodu ludzkiego,naprzód musisz jego zwalczy� - taka walka jest okropna! Nie doS� na to odwagi chwilowej,jakiej potrzeba, aby zosta� bohaterem, ale trzeba nat�onej, ci�g�ej mocy i nieustraszenia,o jakim ci si� nie Sni�o.Kto si� potworowi oprze� nie zdo�a, staje si� jego s�u�alcem, stajesi� nieszcz�Sliwym nad znaczenie tego wyrazu; miriady lat nie oczyszczony poza grobem,nim dost�pi palmy pokoju, któr� prostym �yciem i cnot� dost�puje najnieumiej�tniejszy wie-Sniak.Tysi�ce silnych, pot�nych i wytrwa�ych stawa�o z nim do walki, a jak�e niewielu wy-sz�o z tryumfem!- Adela jeszcze nie zgin�a dla ciebie, jeSli j� ukochasz prawdziwie, ja wespr� ci�, odzyskaszj�.JeSli nie t�, to ci dam inny kwiat pe�ny mi�oSci, o jakiej nie masz poj�cia; pó�anio�a, pó�-dziewic�, z ni� niebo ziemi mie� mo�esz.W kraju twoim tysi�ce dróg otwartych dla duszdzia�alnych, nami�tnych jak twoja.Pr�dzej, ni� si� spodziewasz, dojdziesz znaczenia, wie-czystej s�awy, b�dziesz przytomny braciom, a to wi�cej znaczy ni� kamie� m�drców.Maj�-tek twój i tak zniszczony, reszty nie rzucaj niebacznie na szal� losu; nie id�c za radami Ro-gosza mo�esz by� b�ogos�awionym i b�ogos�awi� t� chwil�, w której pos�ucha�eS tej rady.- Ju� za póxno - odpar� m�ody alchemik.- Wi�c ci�gle rozumiesz - mówi� Kosmopolita - �e m�droS� jest szcz�Sciem?- Nie - rzek� S�dziwoj - ale jest wi�cej jak szcz�Scie!- AbyS poj�� prawa tego Swiata, którego chcesz zosta� mieszka�cem, abyS je rozwa�y�, zosta-wiam ci trzy dni do namys�u - przep�dx je jedynie zaj�ty tym, �e albo masz wyrzec si� nazawsze ziemi, albo si� sta� jej ozdob�.W czasie tej rozmowy chmury zbija�y si� w g�st� mas�, ciemny kir okrywa� niebo; w doli-nach cisza, a nad g�owami szumia� g�ucho wicher.S�dziwoj milcza�, a w duszy jego powsta-�o dopiero pow�tpiewanie i obawa, jakby o strat� zbawienia; dreszcz go przej��, zdawa�o musi�, �e cie� matki wo�a na niego: - Synu, wró� si� na praw� drog�!Czarna ju� by�a po�owa nieba, �aden orze� si� nie ukazywa�, naprzeciw nich chmura opar�asi� na szczycie ska�y, szczyt ten nie tak odleg�y, jak si� przy jasnym niebie wydawa�, ciem-noS� rozproszy�a z�udzenie.Szelest da� si� s�ysze�, na przeciwn� ska�� przelecia� kruk.- Patrz - rzek� Kosmopolita - wszystko w naturze, co wype�nia swoje powo�anie, jest m�dre,potrzebne i konieczne.- Je�eli ten ob�ok spadnie, wszystko, co �yje na tym wzgórzu zatoniei kruk zawczasu opuszcza gniazdo, aby dla �ar�ocznych swoich piskl�t zbiera� zdobycz.Tonocny rozbójnik i ciemnoS� go wyp�dza, znajduje Spi�ce istoty, wydziobuje im oczy i porzu-ca, a potem wietrzy Scierwo.A jednak kruk idzie za wy�szym pop�dem: wype�nia tu obowi�z-ki, których by nikt inny nie pe�ni� - czySci te dzicze.Teraz jest w niepewnoSci, czarne skrzy-d�a jego ledwo zna� na czarnym ob�oku - polecia� wzd�u� skalistej Sciany [ Pobierz całość w formacie PDF ]

ebook; download; pobieranie; pdf; do ÂściÂągnięcia

Menu