[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Dziêki prawdziwemu poznaniu doœwiadczamy na przyk³ad, ¿e s¹dziliœmy dot¹d, i¿ do jakiegoœ cz³owieka mamy ¿yczliwy stosunek, tymczasem w g³êbi duszy ¿ywimy wobec niego ukryt¹ zazdroœæ lub nienawiœæ.Poznajemy, ¿e te dotychczas nie ujawniaj¹ce siê uczucia kiedyœ z ca³¹ pewnoœci¹ zechc¹ siê uzewnêtrzniæ.Widzimy równie¿, i¿ bardzo powierzchownie by³oby powiedzieæ sobie: “A zatem pozna³eœ, ¿e tak siê sprawa z tob¹ przedstawia, wyma¿ wiêc w sobie ow¹ zazdroœæ i nienawiœæ".Odkrywamy bowiem, ¿e wyposa¿eni jedynie w tak¹ myœl, z pewnoœci¹ oka¿emy siê bardzo s³abi, gdy kiedyœ jakby z moc¹ ¿ywio³u wyrwie siê z duszy nieodparte pragnienie zaspokojenia nienawiœci i dania upustu zazdroœci.Tego rodzaju szczególna wiedza o sobie samym pojawia siê u tego czy innego cz³owieka stosownie do specyfiki jego istoty dusznej.Pojawia siê ona, gdy maj¹ miejsce prze¿ycia poza cia³em zmys³owym, poniewa¿ samo poznanie staje siê wówczas prawdziwe i nie mo¿e go ju¿ zm¹ciæ pragnienie, by widzieæ siebie takim, jakim chcielibyœmy siebie widzieæ.Owa szczególna wiedza duszy o sobie samej jest dla niej bolesna, przygnêbiaj¹ca.Wiedzy tej nie mo¿e jednak unikn¹æ ten, kto chce zdobyæ zdolnoœæ prze¿ywania poza cia³em, gdy¿ pojawia siê ona w sposób konieczny jako wynik ca³kiem szczególnej relacji, w jak¹ musi on wejœæ z w³asn¹ dusz¹.Najpotê¿niejsze si³y duszne potrzebne s¹ bowiem wtedy, gdy chodzi o zupe³nie ogólne ludzkie samopoznanie.Cz³owiek obserwuje siebie wówczas z takiego punktu "widzenia, który le¿y poza obrêbem jego dotychczasowego ¿ycia dusznego.Mówi do siebie: “Rzeczy i zdarzenia œwiata rozpatrywa³eœ i ocenia³eœ pod k¹tem swego ludzkiego jestestwa.Spróbuj sobie wyobraziæ, i¿ nie móg³byœ ich w ten sposób traktowaæ i os¹dzaæ.Wówczas nie by³byœ w ogóle tym, kim jesteœ.Nie mia³byœ ¿adnych prze¿yæ wewnêtrznych.By³byœ niczym".Musi tak do siebie powiedzieæ nie tylko cz³owiek, który tkwi w ¿yciu powszednim i rzadko tworzy sobie wyobra¿enia o œwiecie i ¿yciu.Musi tak sobie powiedzieæ ka¿dy naukowiec, ka¿dy filozof.Albowiem równie¿ filozofia jest tylko obserwowaniem œwiata i wydawaniem o nim s¹dów wed³ug miary, jak¹ stanowi¹ w³aœciwoœci ludzkiego ¿ycia dusznego.Taki os¹d nie mo¿e jednak po³¹czyæ siê w jedno z nadzmys³owym œwiatem zewnêtrznym.Zostanie on przez œwiat ów odepchniêty.Tym samym odepchniête zostanie wszystko, czym dot¹d byliœmy.Na ca³¹ nasz¹ duszê, na nasze “ja" spogl¹damy wstecz jak na coœ, co musimy pozostawiæ, jeœli chcemy wkroczyæ do œwiata nadzmys³owego.Dusza, dopóki nie wejdzie do œwiata nadzmys³o-wego, nie mo¿e uczyniæ inaczej, ni¿ uwa¿aæ owo “ja" za swe w³aœciwe jestestwo.Musi widzieæ w nim prawdziwe jestestwo ludzkie.Musi powiedzieæ sobie: “Za poœrednictwem mojego «ja» muszê tworzyæ sobie wyobra¿enia o œwiecie; nie wolno mi tego «ja» utraciæ, jeœli nie chcê zatraciæ sama siebie jako jestestwa".Najistotniejszym popêdem duszy jest strzec wszêdzie “ja" tak, by nie utraciæ ca³kowicie gruntu pod nogami.Tego, co dusza musi odczuwaæ jako uzasadnione w zwyczajnym ¿yciu, nie wolno jej ju¿ jednak odczuwaæ jako takiej, gdy tylko wkroczy do œwiata nadzmys³owego.Musi ona wówczas przekroczyæ próg, na którym musi pozostawiæ nie tylko to, co posiada wartoœciowego, lecz równie¿ to, czym dot¹d by³a.Musi umieæ powiedzieæ sobie: “To, co uchodzi³o dot¹d za najmocniejsz¹ z twych prawd, po drugiej stronie progu œwiata nadzmys³owego winno móc jawiæ ci siê jako najwiêkszy b³¹d".W obliczu takiego ¿¹dania dusza mo¿e siê cofn¹æ przejêta groz¹.To, co mia³aby uczyniæ, mo¿e tak silnie odczuæ jako poœwiêcenie w³asnego jestestwa, deklaracjê jego nicoœci, ¿e staj¹c u opisanego progu, przyzna siê, i¿ jest w mniejszym lub wiêkszym stopniu niezdolna do zadoœæuczynienia temu ¿¹daniu.Owo wyznanie mo¿e przyj¹æ wszelkie mo¿liwe formy.Mo¿e pojawiæ siê ca³kowicie instynktownie i ukazaæ siê cz³owiekowi, który myœli i postêpuje zgodnie z nim, jako coœ zupe³nie innego, ni¿ jest w rzeczywistoœci.Cz³owiek ów mo¿e na przyk³ad odczuwaæ g³êbok¹ niechêæ wobec wszelkich prawd nadzmys³owych.Mo¿e uwa¿aæ je za marzycielstwo, fantazjowanie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]