[ Pobierz całość w formacie PDF ]
. 476SÅ‚oÅ„ce, księżyc i inne gwiazdy sÄ… bogami, bo przeważaw nich ciepÅ‚o, które jest podstawÄ… życia.Księżyc otrzy-muje Å›wiatÅ‚o od sÅ‚oÅ„ca.Ludzie sÄ… spokrewnieni z bo-gami, ponieważ czÅ‚owiek uczestniczy w cieple.Dlategoteż bóg ma nad nami pieczÄ™ i opatrzność.Przeznaczenie(µ¹µ±Áµ½·) jest przyczynÄ… organizacji wszechÅ›wiata,zarówno caÅ‚oÅ›ci, jak i części.PromieÅ„ sÅ‚oneczny prze-chodzi przez eter zimny i gÄ™sty.Powietrze nazywajÄ…wiÄ™c eterem zimnym, morze zaÅ› i wszelkÄ… wilgoćgÄ™stym eterem.PromieÅ„ sÅ‚oneczny przechodzi takżew gÅ‚Ä…b i dziÄ™ki temu wszystko ożywia.%7Å‚yje zaÅ› wszystko,co uczestniczy w cieple.Dlatego roÅ›liny sÄ… równieżistotami żywymi (¶Î±).Ale nie wszystko, co żyje,ma duszÄ™.Dusza jest bowiem odpryskiem zarównoeteru ciepÅ‚ego, jak i zimnego, ponieważ współuczestniczy(ÃŵµµÄǵ¹) także w eterze zimnym.Dusza jest czymÅ›innym niż życie; jest nieÅ›miertelna, nieÅ›miertelne jestbowiem to, czego jest odpryskiem.Istoty żywe rodzÄ…siÄ™ jedne z drugich, z nasienia.Nic natomiast nie możesiÄ™ zrodzić z ziemi.Nasienie jest kroplÄ… mózgu, którama w sobie ciepÅ‚Ä… parÄ™.Ta para przeniesiona z mózgudo macicy tworzy limfÄ™, pÅ‚yn wilgotny, i krew, z którychpowstajÄ…: miÄ™so, nerwy, koÅ›ci, wÅ‚osy i caÅ‚e ciaÅ‚o;z pary zaÅ› powstaje dusza i wrażliwość zmysÅ‚owa.Pierwsze uksztaÅ‚towanie nastÄ™puje w ciÄ…gu dni czterdzie-stu, a wedle praw harmonii płód wychodzi na Å›wiatnajczęściej w siódmym lub dziewiÄ…tym, a najpózniejw dziesiÄ…tym miesiÄ…cu.Ma on już w sobie wszystkieprawa życia (ot »Ì³¿¹, Ä·Â ¶É®Â), których powiÄ…zanieodbywa siÄ™ zgodnie z zasadami harmonii: wszystkodzieje siÄ™ we wÅ‚aÅ›ciwym czasie.Wszelkie postrzeganie,a w szczególnoÅ›ci wzrok, jest to pewnego rodzaju go-rÄ…ca para.I dlatego widzimy, jak wiadomo, poprzez 477powietrze i poprzez wodÄ™.CiepÅ‚o stawia bowiem opórzimnu.Gdyby para w oczach byÅ‚a zimna, rozproszy-Å‚aby siÄ™ w równie zimnym jak one powietrzu.A tym-czasem siÄ™ nie rozprasza.Dlatego Pitagoras nazywaoczy odrzwiami sÅ‚oÅ„ca.W podobny sposób tÅ‚umaczysÅ‚uch i inne zmysÅ‚y.Dusza czÅ‚owieka dzieli siÄ™ na trzy części: na umysÅ‚(½¿ÅÂ), rozum (ÆÁ½µÂ) i pożądliwość (ŸÅµÌÂ).UmysÅ‚i pożądliwość majÄ… także inne istoty żywe, rozum zaÅ›przysÅ‚uguje tylko czÅ‚owiekowi.Siedlisko duszy u czÅ‚o-wieka rozciÄ…ga siÄ™ od serca do mózgu, część znajdujÄ…casiÄ™ w sercu jest duszÄ… pożądliwÄ…, rozum zaÅ› i umysÅ‚mieszczÄ… siÄ™ w mózgu.Krople pÅ‚ynÄ…ce z nich to postrze-żenia.Rozum jest nieÅ›miertelny, wszystko inne Å›mier-telne.Dusza żywi siÄ™ krwiÄ….Stosunkami (»Ì³¿¹)duszy sÄ… tchnienia (¬½µµ¿¹).Dusza jest niewidzialnai niewidzialne sÄ… jej stosunki, tak jak niewidzialny jesteter.WiÄ™zami duszy sÄ… żyÅ‚y, arterie i nerwy.Ale gdydusza siÄ™ wzmocni, gdy osiÄ…gnie autonomiÄ™ i spokój,wiÄ™zami jej stajÄ… siÄ™ rozumne sÅ‚owa i czyny.Wyrwanaz żywota ziemskiego bÅ‚Ä…dzi w powietrzu, podobna dociaÅ‚a.Hermes jest wÅ‚odarzem dusz i nazywa siÄ™ Prze-wodnikiem, Odzwiernym i Podziemnym dlatego, żez ziemi i z morza wyprowadza dusze, które opuÅ›ciÅ‚yciaÅ‚a; dusze czyste wiedzie do"najwyższych regionów,duszom zaÅ› nieczystym nie pozwala zbliżać siÄ™ do duszczystych ani do innych dusz nieczystych, ponieważ sÄ…one skute nierozerwalnymi pÄ™tami przez Erynie.CaÅ‚e powietrze jest peÅ‚ne dusz, które siÄ™ nazywajÄ…demonami albo herosami.One to zsyÅ‚ajÄ… ludziomsny i znaki przyszÅ‚ych chorób lub zdrowia, i to nie tylkoludziom, lecz także owieczkom i innym zwierzÄ™tomdomowym.Do nich odnoszÄ… siÄ™ o czyszczenia, modlitwy 478odżegnujÄ…ce nieszczęścia i wróżby, tÅ‚umaczenie zna-ków i tym podobne zabiegi.Najważniejsze jest dlaczÅ‚owieka uczy Pitagoras czy umie nakÅ‚onić duszÄ™do dobrego, czy do zÅ‚ego.Szczęśliwy jest ten, komuprzypadnie w udziale dusza dobra; jeżeli nie jestdobra, nigdy nie osiÄ…gnie spokoju, równowagi i staroÅ›ci.To, co sprawiedliwe, ma siÅ‚Ä™ przysiÄ™gi i dlategoZeus nazywa siÄ™ Zeusem Przysiężnym (–µÍ ŒÁº¹¿Â).Cnota jest harmoniÄ…, podobnie jak zdrowie, wszelkiedobro i bóg.Dlatego wszechÅ›wiat oparty jest na har-monii.PrzyjazÅ„ polega na harmonii i równoÅ›ci.Cześćnależy oddawać bogom i herosom, nie jednakowÄ…wszakże, bo bogów należy czcić o każdej porze dniagorÄ…cÄ… modlitwÄ…, w biaÅ‚ych szatach i po dokonaniuoczyszczenia, herosów zaÅ› jedynie od poÅ‚udnia po-czÄ…wszy.Czystość uzyskuje siÄ™ przez oczyszczenie,obmycie i pokropienie oraz powstrzymywanie siÄ™ od je-dzenia miÄ™sa zabijanych zwierzÄ…t, ryby morskiejzwanej erytinos oraz ryby o czarnym ogonie zwanejmelanura, jaj, zwierzÄ…t jajorodnych, bobu i innychzakazanych rzeczy, wyznaczonych przez kapÅ‚anówkierujÄ…cych obrzÄ…dkami mistycznymi w Å›wiÄ…tyniach.W dziele O pitagorejczykach1 Arystoteles mówi,że Pitagoras polecaÅ‚ wstrzymywać siÄ™ od jedzeniabobu albo dlatego, że bób przypomina z wyglÄ…duczęści wstydliwe ciaÅ‚a czy też bramy Hadesu, alboże jest sam nieurodzajny, albo że niszczeje, albo żejest podobny do natury wszechÅ›wiata, albo że staÅ‚ siÄ™symbolem oligarchii, używa siÄ™ go bowiem przylosowaniu urzÄ™dów 2.Okruchów, które spadÅ‚y, nie na-1DzieÅ‚o to zaginęło.2TÅ‚umaczenie niezbyt zrozumiaÅ‚e, ponieważ bobu używano przywyborach urzÄ™dników także w paÅ„stwach demokratycznych. 479leży podnosić albo dlatego, żeby nie przyzwyczajaćsiÄ™ za dużo jeść, albo że oznacza to czyjÄ…Å› Å›mierć
[ Pobierz całość w formacie PDF ]